Tuesday, January 19, 2016
កំណើនកម្តៅផែនដីបណ្តាលមកពីអ្វី?
ឆ្លងតាមការសង្កេតរយៈពេល១៣០ចុងក្រោយនេះ កម្តៅផែនដីមានការកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ដែលបញ្ហានេះគឺមិនមែនបណ្តាលមកពីការវិវត្តន៍នៃធម្មជាតិតែមួយនោះទេ។ ទោះជាការប្រែប្រួលដំណើរនៃធម្មជាតិ ដូចជាសកម្មភាពព្រះអាទិត្យដែលជាកត្តាមួយរួមចំណែកបង្កឲ្យមានកំណើនសីតុណ្ហភាពក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែកត្តាចំបងដែលបង្កឲ្យមានបាតុភូតនេះកើតឡើងគឺជាសកម្មភាពមនុស្សដែលបានបង្កឲ្យមានការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់យ៉ាងច្រើនក្រៃលែង។ ដើម្បីឲ្យជ្រាបកាន់តែច្បាស់អំពីបញ្ហានេះនោះ ក្នុងអត្ថបទនេះ«គំនិត» នឹងធ្វើការបកស្រាយអំពីកត្តាដែលបង្កឲ្យមានកណើនកម្តៅផែនដីមកបកស្រាយជូនប្រិយមិត្ត។
តើកំណើនកម្តៅផែនដីគឺជាអ្វី?
វាគឺជាកើនឡើងកម្តៅផែនដីយ៉ាង ហើយត្រូវបានអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រទទួលស្គាល់ថាវាពិតជាកើតមានមែន។ យោងតាមក្រុមប្រឹក្សាជាតិស្រាវជ្រាវ របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានឲ្យដឹងថា ភពផែនដី ក្នុងរយៈពេល៤០០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ផែន មានកម្តៅខ្ពស់ជាងពេលណាៗទាំងអស់។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញឲ្យដឹងថា សីតុណ្ហភាពរបស់ផែនដីបានកើនឡើងជាមធ្យមពី 0,3 ទៅ 0,6 អង្សាសេនៅក្នុងសតវត្សចុងក្រោយនេះ។ នេះគឺជាការកើនឡើងយ៉ាងខ្ពស់បំផុតក្នុងរយៈពេល១០០០ឆ្នាំចុងក្រោយ។ សីតុណ្ហភាពរបស់ផែនដីអាចនឹងមានការកើនឡើងពី 1,4 ទៅ 5,8oC នៅចុងសតវត្សទី២១បើយោងទៅតាមប្រភពដដែល។ បើក្រឡេកមើលទៅអំពីតួរលេខនេះ អ្នកប្រហែលជាគិតថាវាគឺជាចំនួនដ៏តិចតួចប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែតួរលេខនេះវាគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើឲ្យអាកាសធាតុនៅលើផែនដីមានការប្រែប្រួលយ៉ាងខ្លាំង។ បញ្ហាកំណើនកម្តៅផែនដី គឺបង្កឡើងដោយកត្តាចំបងពីរ គឺការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ និង បម្លាសប់ប្តូរសកម្មភាពរបស់ព្រះអាទិត្យដែលកើតឡើងដោយធម្មជាតិ។
ឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់
ការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ដែលបង្កឡើងដោយសកម្មភាពមនុស្សទៅក្នុងបរិយាកាសគឺជាកត្តាចំបងបំផុតដែលបង្កឲ្យមានកំណើនកម្តៅផែនដី។ ឧស្ម័នទាំងនោះរួមមានដូចជា ឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីត(CO2) នីត្រួសអុកស៊ីត (N2O) CFCs និងមេតាន។ ការបញ្ចេញឧស្ម័នទាំងនេះមានការកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ ដូចជានៅក្នុងកសិកម្ម គេបានប្រើប្រាស់នីត្រួសអុកស៊ីតក្នុងបរិមានយ៉ាងច្រើនតាមរយៈការប្រើប្រាស់ជី។ ការប្រើប្រាស់ប្រេងឥន្ធនៈ ក្នុងឧស្សាហកម្ម យានយន្ត និងឧបករណ៍ផ្សេងៗទៀតបានធ្វើឲ្យបរិមាណកាបូនឌីអុកស៊ីតមានការកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងបរិយាកាស។ ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើពីសំណាក់មនុស្សក៏ផ្តល់នូវផលប៉ះពាល់ផងដែរដល់តុល្យភាពនៃឧស្ម័នធម្មជាតិនៅក្នុងបរិយាកាស។ បរិមាណកាបូនឌីអុកស៊ីតនឹងមានការកើនឡើងនៅពេលបរិមាណព្រៃឈើមានការថយចុះ ព្រោះថាដើមឈើគឺជាភ្នាក់ងារស្រូបយកឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីតទាំងនោះដោយបញ្ចេញមកវិញនូវអុកស៊ីសែន។
បរិមាណឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ដែលមាននៅក្នុងបរិយាកាសបានបង្កើតឲ្យមានបាតុភូតមួយគឺមានឈ្មោះថា ឥទ្ធិពលផ្ទះកញ្ចក់ (Greenhouse effect)។ ជាធម្មតា កាំរស្មីព្រះអាទិត្យបាញ់ឆ្ពោះទៅផែនដី ហើយបន្ទាប់មកថាមពលនេះនឹងត្រឡប់ទៅក្នុងបរិយាកាសវិញ។ ប៉ុន្តែដោយសារតែវត្តមានរបស់ឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ ធ្វើឲ្យថាមពលកំដៅព្រះអាទិត្យត្រូវបានរាំងផ្ទុបនៅផ្ទៃផែនដីហើយមិនអាចត្រឡប់ទៅវិញបាន ដែលបាតុភូតនេះ ធ្វើឲ្យកម្តៅផែនដីកើនឡើង។ វាគឺជាការចាំបាច់ដែលរក្សាកម្តៅខ្លះនៅលើផ្ទៃផែនដីដើម្បីទ្រទ្រង់ជីវិតរបស់មនុស្ស សត្វ និងរុក្ខជាតិ ប៉ុន្តែសកម្មភាពមនុស្សបានធ្វើឲ្យតុល្យភាពធម្មជាតិមានការប្រែប្រួលដោយសារតែការរាំងផ្ទុបកម្តៅច្រើនពេកនៅលើផែនដី។
កត្តាធម្មជាតិ
កាលពីអតីតកាល សីតុណ្ហភាពផែនដីមានការប្រែប្រួលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ដោយមិនមានការចូលរួមពីសកម្មភាពមនុស្ស។ ការប្រែប្រួលនេះកើតឡើងបណ្តាលមកពីឥទ្ធិពលធម្មជាតិដូចជា បម្លាស់ប្តូរភាពទ្រេតរបស់ផែនដី និងបម្លាស់ប្តូរកម្រិតឧស្ម័នធម្មជាតិនៅក្នុងបរិយាកាស។ បច្ចុប្បន្ននេះ បម្លាស់ប្តូរធម្មជាតិដូចជាសកម្មភាពព្រះអាទិត្យ និងកម្រិតថាមពលព្រះអាទិត្យដែលផែនដីទទួលបានក៏ជាកត្តាមួយដែលធ្វើឲ្យផ្ទៃផែនដីកើនកម្តៅផងដែរ។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ឥទ្ធិពលពីកត្តាធម្មជាតិពិតជាមិនអាចប្រៀបផ្ទឹមនឹងឥទ្ធិពលរបស់ឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់បាននោះទេ។
ផលប៉ះពាល់
ប្រសិនបើឥទ្ធិពលនៃកណើនកម្តៅផែនដីនៅតែបន្ត ផលប៉ះពាល់ជាច្រើននឹងកើតមានឡើង។ ផលប៉ះពាល់ទាំងនោះរួមមានដូចជា ការប្រែប្រួលនៃបរិយាកាស និងការកើនឡើងនូវនាវូសមុទ្រដោយសារតែទឹកកកនៅតំបន់ប៉ូលរលាយជាដើម។ ប្រភេទសត្វ និងរុក្ខជាតិជាច្រើននឹងមានការលំបាកក្នុងការរស់នៅក្រោមកម្តៅអាកាសធាតុបែបនេះ ដែលអាចបណ្តាលឲ្យវាទាំងនោះផុតពូជ ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះមនុស្សលោកក៏អាច ប្រឈមមុខនឹងជម្ងឺដង្កាត់ជាច្រើន។ នៅជុំវិញពិភពលោក មនុស្សជាច្រើនបានចាប់ផ្តើមយល់ដឹងអំពីផលប៉ះពាល់ ហើយពួកគេខិតខំកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីតតាមរយៈការប្រើប្រាស់ប្រភពថាមពលដែលមិនបញ្ចេញឧស្ម័ននេះ ឬក៏ក្នុងបរិមាណតិចតួច។
About the Author
0 comments:
Post a Comment